Zamki i wieże rycerskie na terenie województwa lubuskiego. Przewodnik

 Województwo lubuskie to jedno z najmniejszych województw w kraju, położone na zachodniej ścianie Polski, graniczące z Niemcami. Książka ma formę przewodnika, z umieszczonymi alfabetycznie miejscowościami, z ich historią i opisem budowli, o których mowa w tytule. Są tu miejscowości bardzo znane (np. Międzyrzecz, Kożuchów) i te mniej (jak np. Chwaliszowice, Długie czy Boczów), w których znajdują się lub znajdowały obiekty obronne. Książka zawiera współrzędne GPS opisywanych miejsc, skany pocztówek, zdjęcia sprzed 1945 roku oraz współczesne, ale przede wszystkim przedstawia historię wież i zamków związanych z wymienionymi miejscowościami.

 Po 1989 roku ukazało się sporo publikacji, które w znaczący sposób poszerzyły wiedzę o zabytkach regionu, jak np: Barbary Bielinis-Kopeć „Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego” (2008), Krzysztofa Garbacza „Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego” (2011-2013), „Historia polityczna i społeczna Nowej Marchii w średniowieczu (do roku 1535)” Edwarda Rymara (2015), Małgorzaty Chorowskiej „Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne” (2003) czy Dominika Nowakowskiego „Siedziby książęce i rycerskie księstwa głogowskiego w średniowieczu” (2008). Niezwykle pomocne w napisaniu książki były również informacje pozyskane w internecie. Do opracowywania dziejów rodzin szlacheckich i ich herbów wykorzystałem herbarze autorów niemieckich i polskich. Wśród nich: I.T. Bagmihla z lat 1843-1854, Leonarda Dorsta z lat 1842-1849, J. Siebmachera z 1605 roku czy polskie: Adama Bonieckiego z lat 1899-1909, Kacpra Niesieckiego z lat 1839-1846 i ukazujący się od kilkunastu lat „Herbarz szlachty śląskiej” Romana Sękowskiego. Mam nadzieję, że książka ta ułatwi Czytelnikom wędrówki po ciekawych miejscach województwa lubuskiego, ale też zachęci do dalszych własnych poszukiwań. Pewnym ułatwieniem w poszerzaniu wiedzy o miejscowościach województwa lubuskiego niech będzie strona www.zamkilubuskie.pl, na którą serdecznie zapraszam. Spis treści I. WSTĘP ……………………………… 9 II. MAPA ……………………………. 11 III. SIEDZIBY RYCERSKIE 1. Babimost (Bomst) ………………..12 2. Białowice (Billendorf) …………………. 13 3. Biecz (Beitsch) ……………………… 17 4. Bobrowice (Bobersberg) ……………………….. 20 5. Bobrzany-Janowiec (Girbigsdorf-Johnsdorf) …………………… 21 6. Boczów (Bottschow) ……………………………….. 24 7. Borów Polski (Windisch Borau) ……………………………. 26 8. Brody (Pfoerten) ………………………………. 30 9. Broniszów (Brunzelwaldau) ……………………… 32 10. Bycz (Bytz, Beitsch, Haugwalde) ……………………….. 34 11. Bytnica (Beutnitz) ……………………….. 37 12. Bytom Odrzański (Beuthen an der Oder) ………………. 39 13. Chomętowo (Hermsdorf) …………………………….. 42 14. Chotków (Hertwigswaldau) ………………………… 45 15. Chwaliszowice (Quolsdorf) ……………………… 47 16. Czarnowice (Tzschernowitz, Schernewitz) ………………….. 48 17. Czerwieńsk (Rothenburg an der Oder) ………………… 50 18. Danków (Tankow) …………………….. 52 19. Drezdenko (Driesen) ……………………………… 57 20. Droszków (Droschkau) …………………………. 60 21. Drzeńsko (Drenzig) ………………………….. 62 22. Dzietrzychowice (Dittersbach) ………………….. 63 23. Gębice (Amtitz) ………………………………………. 68 24. Gorzów Wlkp (Landsberg an der Warthe) ………….. 71 25. Górzyca (Gӧritz) ………………………….. 73 26. Górzyn (Gӧhren) ………………………. 75 27. Iłowa (Halbau) …………………. 78 28. Jędrzychowice (Andrychowice, Heyersdorf) …………… 80 29. Kamień Wielki (Gross Cammin) …………….. 82 30. Kargowa (Unruhstadt) ………………………….. 83 31. Konotop (Kontopp) …………………………. 84 32. Kostrzyn (Küstrin) ………………………………….. 86 33. Kożuchów (Freystadt) ………………………… 90 34. Krosno Odrzańskie (Crossen an der Oder) ……………….. 93 35. Letnica (Lättnitz) …………………………. 97 36. Lipinki Łużyckie (Linderode) ………………. 98 37. Lubniewice (Koenigswalde) ………………………….. 101 38. Lubrza (Liebenau) ……………………………. 104 39. Lubsko (Sommerfeld) ……………….. 105 40. Łagów (Lagow) …………………………… 109 41. Małomice (Mallmitz) ……………………………. 114 42. Międzyrzecz (Meseritz) ……………………………….. 116 43. Miłaków (Milkau) ………………………………. 118 44. Miłowice (Mildenau) ………………………….. 121 45. Miodnica (Mednitz) ……………………………. 123 46. Mycielin (Metschlau) ………………….. 125 47. Niesulice (Blankensee) …………………. 127 48. Nietków (Schlesisch Nettkow, Pol. Nettkow) ………… 128 49. Nowe Miasteczko (Neustädtel) ………………. 130 50. Nowogród Bobrzański (Naumburg a. Bober) …………….. 133 51. Nowoszów (Hopfenbruch, Spiegel, Neuhaus) …………….. 136 52. Otyń (Deutsch Wartenberg) …………………………… 138 53. Podgórzyce (Poydritz) ………………. 142 54. Polanowice (Niemitzsch) ……………………… 144 55. Przewóz (Priebus) ………………………….. 145 56. Przybyszów (Pürschkau) …………………. 149 57. Pszczew (Betsche) ………………………. 150 58. Radachów (Radach) …………………………. 151 59. Rąpice (Rampitz) …………………………… 153 60. Rudawica (Eisenberg) ………………………….. 154 61. Rudziny (Reuthau) ……………………………………. 155 62. Rzeczyca (Rietschütz) …………………………… 157 63. Rzepin (Reppen) ……………………………….. 158 64. Santok (Zantoch) …………………… 159 65. Sękowice (Schenkendorf) …………………………….. 162 66. Siedlisko (Carolath) ……………………………………… 164 67. Sława (Schlawa, Schlesiersee) ………………………….. 169 68. Słońsk (Sonnenburg) ………………………… 173 69. Stare Osieczno (Hochzeit) ……………………… 176 70. Starosiedle (Starzeddel) ………………………. 178 71. Strzelce Krajeńskie (Friedeberg) …………. 179 72. Sulechów (Züllichau) ……………………….. 180 73. Sulęcin (Zielenzig) ………………………… 183 74. Szczaniec (Stentsch) …………………………. 184 75. Szprotawa (Sprottau) …………………………… 186 76. Szydłów (Schiedlo) ………………… 190 77. Świdnica (Schweinitz) ………………………………. 191 78. Świebodzin (Schwiebus) ………………………… 194 79. Tarnów Bycki (Deutsch Tarnau) …………………… 197 80. Tarnów Jezierny (Polnisch Tarnau, Tarnau am See) …….. 198 81. Torzym (Sternberg) …………. 200 79. Trzciel (Tirschtiegel) ……….. 202 80. Trzebiel (Triebel) ……………………… 203 81. Wichów (Weichau) ……………………………. 207 82. Witków (Wittgendorf) ……………………… 209 83. Witoszyn Dolny (Nieder Hartmannsdorf) …………….. 212 84. Wityń (Witten) …………………….. 214 85. Wrzesiny (Wachsdorf) ……………….. 215 86. Wschowa (Fraustadt) …………………. 217 87. Zabór (Saabor, Fürsteneich) ……………………….. 219 88. Zielona Góra (Grünberg) …………………………. 221 89. Żagań (Sagan) ……………………….. 222 90. Żarki Wielkie (Gross Särchen) ………………….. 225 91. Żary (Sorau) ………………………….. 228 IV. Bibliografia ………………………… 232 V. Indeks nazwisk ………………….. 237/238