Terminus R.VIII (2006) z.2 (15)

Pytanie o tożsamość pojawia się często we współczesnej humanistyce, w równym stopniu odnosi się do współczesności, jak i przeszłości. W 2. zeszycie "Terminusa" za rok 2006 postanowiliśmy skonfrontować Czytelnika z różnymi sposobami kształtowania się tożsamości, zwłaszcza w odniesieniu do wielonarodowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Numer otwiera metodologiczny artykuł o pograniczach, o spojrzeniu z "zewnątrz" i od "wewnątrz" na otaczającą nas kulturę. W dwóch kolejnych pracach podjęto problem literackich świadectw tożsamości mieszkańców dawnej Polski i Litwy. Próbują one pokazać, w jaki sposób tożsamość stanowa i dwustopniowa przekształca się w świadomość nowoczesnych narodów. I wreszcie dwa ostatnie artykuły przywołują kilka tekstów z XVI i XVII wieku, rejestrujących spotkanie "Sarmaty" z "obcym" - z obcym z północy (Moskale) i z obcym z południa (Włosi). W niniejszym numerze "Terminusa" zamieszczamy także przekład najwcześniejszej relacji z podróży Polaka do Włoch. Przy okazji lektury publikowanych tu tekstów powracają wciąż aktualne pytania o sposoby doświadczania tożsamości oraz złożone procesy jej konstruowania i przekształcania. Mamy nadzieję, iż zagadnienia tożsamości mieszkańców dawnej Rzeczypospolitej nie pozostają tylko problemami zamierzchłej przeszłości, ale mogą kierować nas w stronę problemów we współczesnej Europie czy świecie.