Listy Marii Kazimiery z Archiwum Sobieskich w Oławie, t. 1: Listy do synów z lat 1696-1704

Zasoby Archiwum Sobieskich w Oławie (obecnie w Narodowym Historycznym Archiwum Białorusi w Mińsku) mają fundamentalne znaczenie dla badań dziejów rodu Sobieskich oraz samej Marii Kazimiery. Spośród obszernego materiału źródłowego zachowanego w mińskim archiwum w pierwszej kolejności została opracowana korespondencja królowej skierowana do synów (listy z jednostek nr 256, 257, 258, 259, 260), z okresu po śmierci Jana III, gdy Marię Kazimierę pochłaniały zabiegi o zabezpieczenie i podział majątku rodowego, starania o tron Rzeczypospolitej dla Jakuba Ludwika oraz prób ułożenia relacji z nowym władcą Augustem II. Gdy próby te nie powiodły się, Maria Kazimiera zdecydowała się na opuszczenie Rzeczypospolitej i wyjazd do Rzymu, dzięki czemu uniknęła zepchnięcia do roli „zwykłej” magnatki. Listy pozwalają prześledzić proces dojrzewania do tej decyzji oraz determinację w dążeniu do utrzymania królewskiego statusu rodziny, podtrzymywania pamięci o czynach męża i gloryfikacji osoby Jana III (…).
Tom listów Marii Kazimiery z Archiwum Sobieskich w Oławie otwiera nową serię publikacji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie pt. Monumenta Sobiesciana. Jest ona dopełnieniem innej serii wydawniczej muzeum Ad Villam Novam, a także realizowanego przez muzeum programu Monumentum Sobiescianum, poświęconego badaniu i upowszechnianiu różnych aspektów życia i działalności Jana (III) Sobieskiego, jego dziedzictwa oraz legendy.
Z przedmowy Pawła Jaskanisa