Kochani krwiopijce. Własność literacka i prawo autorskie w XIX-wiecznej Polsce

Książka Kochani krwiopijce! Własność literacka i prawo autorskie w XIX-wiecznej Polsce jest pierwszą pracą całościowo przedstawiającą problematykę własności literackiej i praw autorów na ziemiach polskich w XIX w. Autorka traktuje temat wielowymiarowo, wychodząc daleko poza kwestie czysto prawne. Na podstawie szerokiego materiału źródłowego rekonstruuje poglądy i stanowiska wydawców, autorów, prawników i analizuje je w kontekście praktyk literackich i wydawniczych oraz procesów komercjalizacji literatury. Uwzględnia m.in. powszechne w tym okresie zjawisko publikacji w odcinkach prasowych. Stanowiska polskich autorów i wydawców okazują się szczególnie interesujące w odniesieniu do umiędzynarodowienia prawa autorskiego. Teoretycznie przyjęcie konwencji berneńskiej powinno być korzystne dla wydawców działających na podzielonym polskim rynku, na którym obowiązywały trzy różne ustawy. Wydawcy polscy zachowywali jednak dystans albo byli wprost przeciwni konwencji międzynarodowej, zwłaszcza zaś postulowanej przez nią ochronie tłumaczeń. Więcej korzyści wiązali z wolnością tłumaczeń utworów zagranicznych niż z ochroną przed przedrukami, o którą sami potrafili dość dobrze zadbać, tworząc wewnętrzne prawa zwyczajowe, funkcjonujące ponad kordonami. Książka ukazuje sprzeczności koncepcji uniwersalnego prawa autorskiego oraz konflikty interesów w polu wydawniczym i literackim. Dekonstruuje też ideał autora romantycznego. Pokazuje, że produkcja literacka ufundowana jest na pragnieniu rozciągającym się pomiędzy dwoma dążeniami, do oryginalności twórczej i ekonomicznego sukcesu. Wymiary te nigdy się nie schodzą, ale sprzeczne w sobie marzenie o jednoczesnym ich osiągnięciu nakręca wydawniczy biznes, zabezpieczany prawem autorskim.

 

Wstęp Autor i prawo autorskieAutor romantycznyŚmierć i reinkarnacja autora O strukturze i metodzie książki Część I Od przywilejów do ustaw. Europejskie spory o własność literacką i prawo autorskie w XVIII i XIX w.Jak funkcjonowały i komu służyły przywileje wydawnicze?Na początku była domena publiczna... Pierwsze monopole wydawnicze Regulacje stowarzyszeń rzemieślniczych Skąd się wzięło copyright? Model angielskiego monopolu wydawniczego w okresie przywilejów Lokalność regulacji w Cesarstwie Niemieckim Wenecka reforma systemu przywilejów Przywileje i cenzura Przedruki w okresie przywilejów Pozycja autora w czasach przywilejów drukarskich Upadek systemu przywilejów Przywileje wydawnicze w PolsceWłasność wydawcy czy prawo autora?Brytyjskie spory o copyright Upadek angielskiego systemu cenzury i regulacji opartych na przywilejach Statut Anny. Prawo autorów czy wydawców? Obrońcy status quo i aktorzy zmiany Zwycięstwo prawa stanowionego. Donaldson versus Becket (1774) Spory o własność literacką i prawo autorskie w angielskiej debacie publicznej w XVIII w. Locke’a koncepcja pracy jako źródła własności Własność literacka w XVIII-wiecznych pamfletach brytyjskich  W pułapce dyskursu własności  Droit d’auteur i Verlagsrecht. Francuska i niemiecka droga do prawa autorskiego „Własność literacka” we francuskim systemie przywilejów wydawniczych Denis Diderot i kwestia własności literackiej Stanowisko Condorceta w sprawie własności literackiej Francuscy wydawcy prowincjonalni wobec własności literackiej  Upadek francuskiego systemu przywilejów drukarskich Spory o pierwszą ustawę prawa autorskiego w rewolucyjnej Francji Kryzys niemieckiego handlu barterowego i era przedruków Za i przeciw przedrukom w świetle XVIII-wiecznej publicystyki niemieckiej Pruskie prawo wydawnicze Rozwój ustawodawstwa krajowego i negocjowanie prawa międzynarodowego w XIX w. Uniwersalne prawo autorskie w sporach francuskich wydawców w XIX w. Podobieństwa i różnice w ustawach krajowych w okresie negocjowania prawa międzynarodowego Lokalność prawa i nieautoryzowane przedruki w XIX w. W kierunku prawa międzynarodowego. Proces negocjowania konwencji berneńskiej Część II Własność literacka i prawo autorskie na ziemiach polskich W granicach i ponad kordonami. Prawo autorskie na ziemiach polskich  Rosyjska ustawa o cenzurze i jej obowiązywanie w Królestwie Polskim Pruskie i niemieckie prawo autorskie Własność literacka i prawo autorskie w Austrii  Przestrzeganie prawa autorskiego na ziemiach polskich w XIX w. „Gazeta Polska” przeciw „Kłosom”. Własność literacka i prawo autorskie w sądach warszawskich Dozwolony i zabroniony użytek. Gubrynowicz przeciw Bartoszewskiemu W sądzie honorowym konflikt autorów z wydawcami Samoregulacja wydawnicza na ziemiach polskich Własność literacka, prawo autorskie i plagiat. Polskie dyskusje XIX-wieczne Kwestia własności literackiej i prawa autorskiego po polsku  Polskie opinie na temat okresu ochrony prawa autorskiego Utwory zależne niezależne, czyli kwestia tłumaczeń z języków obcych Konwencja berneńska w polskich dyskusjach  Plagiat po polsku Konteksty produkcji symbolicznej. Polskie pole literackie w XIX w. Pole produkcji literackiej w ujęciu Pierre’a Bourdieu Historyczne konteksty polskiego pola literackiego. Sytuacja książki i pisarzy w okresie przedkomercyjnym Kształtowanie się polskiego pola literackiego w drugiej połowie XIX w. Kto ma prawo oceniać autora. Recenzja przed sądem Rynek, medium, autonomia. O trajektoriach relacji autorsko-wydawniczych  Wpływ publikacji w prasie na pozycję zawodową pisarzy Wynagrodzenia i umowy Rynek i autonomia Ekonomia sławy Józef Ignacy Kraszewski. Autor i rynek  Pisarz romantyczny w nieromantycznych czasach Autor i wydawcy Kraszewski jako marka i autorytet literacki Poglądy Kraszewskiego na własność literacką Eliza Orzeszkowa. Autorka i prawa autorskie Rynkowa i literacka wartość dzieła. O perypetiach wydawniczych Orzeszkowej Prawa autorskie i polityka Autorka i redaktorzy Względna autonomia Na zakończenie Źródła Źródła pierwotne Opracowania Indeks nazwisk