Architektura spod znaku Temidy w prowincji śląskiej w latach 1877-1918

Po utworzeniu w 1871 r. Cesarstwa Niemieckiego wprowadzono reformy
ustroju sądowego i powołano do życia Ministerstwo Robót Publicznych,
które miało decydujący wpływ na formy architektoniczne struktur administracji
państwowej. W okresie rządów Wilhelma I (1871–1888) uformował
się nurt architektoniczny unifikujący rozwiązania projektowe w budownictwie
sądów i więzień. Grynderski neorenesans „florencki” niósł określoną
symbolikę. Znaczenie symboliczne architektury spod znaku Temidy
uległo zmianie w okresie panowania Wilhelma II (1888–1918). W czasie rządów
ostatniego cesarza pojawiły się dwa główne nurty architektoniczne:
wcześniejszy, o „liberalnych” rozwiązaniach architektonicznych, nawiązujący
do niemieckich, „narodowych” form i późniejszy – obejmujący formy
Rétablissement – bardziej zachowawczy. W przypadku architektury więzień
i dużych zespołów penitencjarnych ewolucja – szczególnie tych dużych
zespołów – rozpoczęła się w Prusach już w 1. połowie XIX w. i przebiegała
od importowanych form „architektury twierdz” do swoistej hipostazy
miasta odkupienia.
W pracy Architektura spod znaku Temidy w prowincji śląskiej w latach
1877–1918 omówione zostały rozwiązania z prawie 130 okręgów sądowych.
Każdy z obiektów stanowił, mimo wspólnych cech, unikalne świadectwo
europejskiej kultury belle époque, jej symboliki i piękna.

Dr inż. arch. Sebastian Wróblewski – adiunkt na Wydziale Architektury
PWr. Autor kilkudziesięciu artykułów z dziedziny architektury i historii
sztuki. Projektant ponad 150 obiektów architektonicznych i autor wielu
dzieł malarskich i graficznych