O spuściźnie literackiej Stanislawa Kostki Potockiego. Studia i szkice 3

Książka oddawana do rąk czytelników jest pokłosiem konferencji, która odbyła się w dniach 14–15 grudnia 2016 roku w Wilanowie – w rezydencji Potockiego. Zorganizowana przez cztery instytucje naukowe – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym, Instytut Badań Literackich PAN i Wydział Nauk Humanistycznych UKSW – poświęcona była właśnie Spuściźnie literackiej Stanisława Kostki Potockiego. Referenci zajęli się wszystkimi właściwie obszarami działalności literackiej autora Świstka krytycznego. Studia i szkice poświęcono – oprócz wymienionych wyżej rodzajów jego działalności literackiej – także korespondencji Potockiego kierowanej do żony Aleksandry z Lubomirskich, dziennikowi podróży do Włoch, literackim przekładom – szczególnie Nowej Heloizy Jana Jakuba Rousseau. Poddane dyskusji, a następnie uzupełnione artykuły ówczesnych referentów wypełniają niniejszy tom. Całość poprzedza krótka, sumaryczna informacja o stanie prac nad pozostałymi częściami spuścizny Potockiego, przede wszystkim jego działalnością kolekcjonerską, a po części także publicystyczną. Mamy wielką nadzieję, że wydanie tej książki zarówno otworzy drogę do dalszych studiów nad twórczością literacką właściciela Wilanowa, jak i przyczyni się do szybkiego wydania jego najważniejszych dzieł.


„Spuścizna literacka Stanisława Kostki Potockiego jest bodajże najmniej zbadaną dziedziną jego twórczości” – pisała przed ponad dwudziestu laty prof. Barbara Grochulska. I dla jasności uzupełniała: „Zasługi Potockiego na polu literatury uznawane są powszechnie”. Choć od tego czasu lista publikacji poświęconych mu w całości lub w części powiększyła się o kilka znaczących pozycji, nadal nie mamy ani całościowego opisu jego twórczości literackiej, ani wnikliwych studiów interpretacyjnych o charakterze monograficznym, ani – co najbardziej dotkliwe – edycji utworów. Na przedstawiany tom składają się studia i szkice poświęcone twórczości poetyckiej Stanisława Kostki Potockiego, jego dziennikom, rozprawom z zakresu krytyki literackiej, estetyki, teorii stylu, mowom publicznym i pochwałom najwybitniejszych postaci epoki, a także zwięzłe podsumowanie badań nad działalnością kolekcjonerską i publicystyczną właściciela Wilanowa.