Konspiracja wyobraźni. Studium o pamiętnikach Jana Kilińskiego

Lawa osiąga kształt dopiero,

gdy zastygnie

Igor Strawiński

„Lektura pamiętników ułatwia zrozumienie dynamiki procesów kulturowych, postrzeganych zarówno z punktu widzenia jednostki, jak i zbiorowości – wszelkiego typu przeobrażeń, zerwań, kontynuacji, świadomych lub nieświadomych nawiązań, ciągłości i nieciągłości. Z tej perspektywy model przeszłości rysuje się nie jako wypreparowany i abstrakcyjny schemat, lecz jako residuum rzeczywistego, ludzkiego doświadczenia. (…)

Ze względu na historyczny rozwój uwarunkowań społecznych, rozpoznaniom natury socjologicznej musiał towarzyszyć namysł historyczny, filozoficzny oraz historycznoliteracki, uwzględniający charakter owych przeobrażeń.(…)

Niniejsza książka stanowi realizację postulatu badawczego, który został sformułowany blisko czterdzieści lat temu przez Andrzeja Cieńskiego. Wspomnienia Jana Kilińskiego – jednego z najsłynniejszych przywódców mieszczańskich powstania kościuszkowskiego39 – z pewnością zasługują na odrębne opracowanie monograficzne. W kwestii tej decydująca byłaby nie tylko postać samego autora, obecnego w większości prac dotyczących dziejów insurekcji 1794 roku, ale przede wszystkim zawartość, forma oraz historia jego dzieła, które przyczyniło się do stworzenia podwalin historycznej legendy „naczelnika ludu”.”

Ze Wstępu

SPIS TREŚCI

Wstęp

Pamiętnikarstwo – historia – literatura

Rozdział I 

Prawda i zmyślenie

1. Biografi a rewolucjonisty z historią w tle

2. Dwa pamiętniki

Rozdział II

Wokół insurekcji

1. 17-18 kwietnia 1794 roku

2. Świadomość społeczna

Rozdział III

Król i „naczelnik ludu”

Rozdział IV

Kiliński i Kościuszko

Zakończenie

Pamiętniki Jana Kilińskiego na tle memuarystyki polskiego oświecenia

Bibliografia

Indeks osobowy