Seminarium I. Pisma techniczne Freuda

Seminarium Jacques’a Lacana, z lat 1953–54, zatytułowane Pisma techniczne Freuda, jest jego pierwszym oficjalnym Seminarium wygłaszanym do szerokiego audytorium, gromadzącego się w auli Szpitala św. Anny w Paryżu. Formuła, którą Lacan przyjął, to – idąc za jego słowami – detaliczne komentowanie tekstów Freuda. Towarzyszy temu surowa krytyka wszelkich impasów, wynaturzeń i chybionych konceptów innych autorów skupionych zwłaszcza wokół psychoanalizy ego. Lacan uznaje to za konieczne; pozwala mu to – w duchu jego „powrotu do Freuda” – przygotować bazę dla swojego nowatorskiego opracowania takich konceptów Freudowskiej psychoanalizy jak: przeniesienie, opór, narcyzm pierwotny, narcyzm wtórny, ja idealne, Ideał-ja, nad-ja, interpretacja, miejsce i funkcja analityka itp. W samym centrum tego opracowania stoi topika Wyobrażeniowego oraz funkcja trzech zasadniczych rejestrów struktury podmiotu: Realnego, Symbolicznego i Wyobrażeniowego. Cel, który sobie Lacan przy tym stawia, to wyrwać samą psychoanalizę z sideł relacji dualnej, uczynić Freudowskie koncepty operatywnymi w codziennej praktyce klinicznej oraz sprawić, by przekazywanie psychoanalizy – jako teorii tej praxis, którą zawdzięczmy Freudowi – miało rangę prawdziwego nauczania.

Seminaria Lacana stanowią do dziś jedne z najważniejszych prac w historii psychoanalizy. Kontrowersyjne i fascynujące, są zapisem zarówno oryginalnego przemyślenia samych podstaw nauki Freuda, jak i bezkompromisowego zmagania się z fundamentalnymi pytaniami stawianymi przez filozofię – o granice poznania i myślenia, istotę etyki i ludzką kondycję.

Jacques Lacan (1901-1981) – francuski psychoanalityk i psychiatra, jeden z najważniejszych teoretyków w historii psychoanalizy, orędownik nowego podejścia w psychoanalizie i metapsychologii, w którym dużo mniejszy nacisk kładzie się na biologiczne podstawy popędowości człowieka, a dużo większe na symboliczną strukturę języka i kultury. Od 1951 co roku prowadził w Paryżu regularne seminaria, które rozpoczął hasłem „powrotu do Freuda”. Słynne seminaria i pisma Lacana uznawane są za jedne z najważniejszych publikacji humanistyki XX wieku, do których odwołuje się niezliczona liczba współczesnych autorów, nie tylko z obszaru psychoanalizy i psychiatrii. Dzięki łączeniu w swojej pracy teoretycznej podejścia psychoanalitycznego m.in. z lingwistyką, psychiatrią, filozofią egzystencji i matematyką, Lacan w istotny sposób ukształtował współczesne nauki o człowieku i kulturze.

Pozostaje wciąż jedną z najczęściej cytowanych postaci XX-wiecznej humanistyki.