Światowa republika literatury

Niezależnie od tego, co głosi złota legenda literatury, istnieje niewidzialna i potężna struktura literackiej uniwersalności. Owa światowa republika literatury ma swój południk Greenwich, względem którego mierzy się skalę nowatorstwa i nowoczesności dzieł. Niniejsza książka odtwarza dzieje i opisuje strukturę tej literackiej republiki. Jednakże kraina literatury nie jest zaczarowaną wyspą czystych form. To uniwersum, w którym panuje nierówność; terytorium, gdzie literacko najubożsi doświadczają wpływu niewidzialnej przemocy. Zaproponowana tutaj wersja historii opowiada o literackich rewoltach i rewolucjonistach, którym dzięki stworzeniu nowych form udało się wynaleźć własną pisarską wolność. Teksty Franza Kafki, Jamesa Joyce’a, Williama Faulknera i Samuela Becketta – a także Arno Schmidta, Mario de Andrade, Henrika Ibsena, Kateba Yacine’a, Charlesa-Ferdinanda Ramuza, Henriego Michaux, Emila Ciorana, V.S. Naipaula, Juana Beneta, Danilo Kiša, Ngugi wa Thiong’o i wielu innych „eks-centrycznych” pisarzy – odczytane ponownie i zreinterpretowane jako stawka specyficznych walk – mogą jednocześnie dostarczyć narzędzi krytycznych tym, którzy odrzucają oczywistości i nakazy wynikające ze światowego porządku literackiego. 

Pascale Casanova – badaczka literatury i profesor wizytujący na Uniwersytecie Duke. Autorka książek opublikowanych przez wydawnictwo Seuil: Beckett l’abstracteur, (1997); Kafka en colère (2011); La Langue mondiale (2015). Światowa republika literatury została przetłumaczona na kilkanaście języków i stała się przedmiotem ożywionych dyskusji. Pierre Bourdieu – w komentarzu do wydania amerykańskiego opublikowanego w znanej serii Convergences: Inventories of the Past, redagowanej przez Edwarda W. Saida dla Harvard University Press – pisał, że Casanova „specjalizuje się w tym, co wyjątkowe. Obok wyjątkowo szerokiej i dogłębnej znajomości literatury, posiada też prawdziwie rozległą wiedzę teoretyczną, którą posługuje się w sposób wielce przekonujący. Podejmując ów potężny problem uniwersum relacji tworzących światową republikę literatury, postawiła przed sobą onieśmielające zadanie: skonstruowania, a następnie empirycznej weryfikacji teoretycznego modelu struktury literackiej uniwersalności`”.