Korespondencja Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej, T. III: Jaśnie oświecona mościa księżno dobrodziejko. Rodzina, przyjaciele i klienci

Tom trzeci korespondencji Elżbiety Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej — Rodzina, przyjaciele i klienci — stanowi wybór listów krewnych i przyjaciół oraz ludzi związanych z kasztelanową rozmaitymi więzami zależności. Ludzie ci — zarówno członkowie dalszej rodziny, jak i przyjaciele, a co ciekawe nawet sama królowa-wdowa — należeli niejednokrotnie do kręgu klientów Sieniawskiej. Zależności klientalne w obrębie grupy senatorsko-urzędniczej były bowiem równie silne i ważne z punktu widzenia rozmai-tych interesów tej grupy, jak więzy przyjaźni czy relacje rodzinne. Często też — z racji prowadzonej przez przedstawicieli tej grupy świadomej polityki matrymonialnej, której celem było osiągnięcie korzyści materialnych i stosownego prestiżu — obie kategorie były ze sobą ściśle powiązane. Faktem wartym podkreślenia jest również kwestia zależności klientalnych w obrębie rodziny, która bardzo często starała się wykorzystać swoje koligacje z Sieniawskimi i wysoką pozycję kasztelanowej krakowskiej do osiągnięcia własnych, konkretnych korzyści. Odsłania to w jeszcze większym stopniu mechanizmy kobiecego patronatu i klientelizmu, których struktury formowały się we wczesnych czasach saskich.