Liga Narodowa na Rusi 1890-1920. Fragment historii pracy polskiej na kresach południowo-wschodnich

Publikowane opracowanie Stanisława Zielińskiego Liga Narodowa na Rusi 1890–1920.
Fragment historii pracy polskiej na kresach południowo-wschodnich oparte zostało na jego
wcześniejszej relacji o Lidze Narodowej, przygotowanej dla opracowującego dzieje
obozu narodowego prof. Zygmunta Wojciechowskiego. Zachowując podobny układ treści,
różni się od pierwszej wersji znacząco objętością (47 ss.). Ma charakter rozbudowanego
wspomnienia i historycznej refleksji nie tylko o czasach i ludziach opisywanego
trzydziestolecia 1890–1920, chronologicznie sięga bowiem do czasów II wojny światowej,
śledząc losy działaczy kijowskiej grupy Ligi Narodowej podczas okupacji i powstania
warszawskiego. Charakterystyczny jest zwięzły styl wypowiedzi Zielińskiego, wypracowany
w wcześniejszej działalności publicystycznej. Pomimo że Autor jest bardzo oszczędny
w przytaczaniu informacji o samym sobie, wspomnienie ma przecież osobisty charakter,
wynikający z politycznych poglądów Zielińskiego, aktywnego działacza obozu narodowego.
Stąd wyrażane oceny i charakterystyki osób są często krańcowe pod adresem politycznych
przeciwników, a opis wydarzeń nacechowany znaczną dozą subiektywizmu, często
idealizujący własne środowisko polityczne. Z całości tekstu przebija tęsknota za tym,
co zostało bezpowrotnie utracone, refleksja nad popełnionymi błędami.

Jest to lektura pod każdym względem fascynująca, niewątpliwie wyróżniająca się na tle
innych, wcale licznych, wspomnień i relacji z czasów kijowskich.

                                                                                                              Ze wstępu