Milczący komedianci. Rzecz o Bohdanie Głuszczaku i Pantomimie Olsztyńskiej

„Milczący komedianci. Rzecz o Bohdanie Głuszczaku i Pantomimie Olsztyńskiej” Tadeusza Prusińskiego to dotychczas jedyna publikacja poświęcona pierwszemu polskiemu teatrowi głuchych i jego wieloletniemu dyrektorowi. Bohdan Głuszczak (profesor sztuk teatralnych, reżyser, aktor, choreograf, scenarzysta, Honorowy Obywatel Olsztyna) w rozmowach z autorem przekazuje wspomnienia osobiste – dotyczące dziejów rodziny, czasów powojennego dzieciństwa i młodości, oraz retrospekcje zawodowe – studia, praca, współpraca i spotkania z największymi, m.in. Pendereckim, Niemenem, Sewrukiem, Ziarnikiem, Fronczewskim czy Zapasiewiczem.  Pantomima Olsztyńska istniała w latach 1957–2009. Dzięki zaangażowaniu spiritus movens, początkowo prekursorzy arteterapii w swojej działalności poszli znacznie dalej – trafili na sceny polskie i międzynarodowe, sięgnęli po ważne odznaczenia artystyczne, odcinając się od etykiety regionalnego amatorskiego teatru „tylko” osób niepełnosprawnych, realizującego program terapeutyczny.  Książka nieco achronologiczna, rozbudowana dygresyjnie – bo przecież snutej opowieści nie można i nie chce się wiązać pętami kronikarstwa, a na teatr i wszelką działalność kulturalną, szczególnie jeśli trwa ona pięćdziesiąt dwa lata, patrzeć można wieloaspektowo – ale wartka, pełna szczegółów, ukazująca jak wizje reżysera, inspirowane mitologią, Biblią, muzyką i malarstwem, przeradzają się w wielkiego formatu spektakle pantomimiczne – nową formę wyrazu artystycznego, która zastąpiła język migowy. Głuszczak mówi o tym, że dla głuchych mimów był duchowym i intelektualnym przewodnikiem, a w życiu codziennym często ojcem i matką. Objaśnia „udowodniliśmy, że osoby niesłyszące również czują muzykę, że słucha jej się nie tylko uszami, ale całym ciałem, układem kostnym”.  „Milczący komedianci....” składają się z czterech części, dwie ostatnie to zgromadzone scenariusze najważniejszych sztuk oraz zestawienia – wyliczono tu większość nagród, wyróżnień i odznaczeń, które otrzymała Pantomima oraz Bohdan Głuszczak, wymieniono istotne spektakle, obsadę, filmy.   W wydaniu pojawia się szereg informacji uzupełniających, głównie z zakresu kultury i sztuki, jak również realiów ówczesnego świata. Dzięki temu czytelnik zagłębia się w opowieść Bohdana Głuszczaka bez odrywania od tekstu i sprawdzania, kim była Isadora Duncan czy Marcel Marceau. Opisanie specyficznych, spowodowanych przede wszystkim głuchotą artystów, metod pracy może posłużyć jako wskazówka zawodowa adeptom sztuki aktorskiej, mimicznej czy instruktorom kulturalno-oświatowym.   Tadeusz Prusiński – dziennikarz, publicysta, absolwent filologii polskiej i dziennikarstwa, pracował w redakcjach regionalnych i ogólnopolskich (m.in. „Gazety Olsztyńskiej”, „Dziennika Pojezierza”, olsztyńskiego oddziału „Gazety Wyborczej”, „Pulsu Biznesu”). Współpracował z Radiem Olsztyn. Jeden z założycieli oraz sekretarz redakcji reaktywowanego miesięcznika „Warmia i Mazury”, współzałożyciel miesięcznika olsztyńskiego oddziału SDP „Bez Wierszówki” i jego pierwszy redaktor naczelny. W latach 1998–1999 dyrektor Fundacji Sztuki „Pantomima Olsztyńska”. Autor m.in. książki „Jest teatr w Olsztynie” (Olsztyn 2005) oraz antologii reportażu o Warmii i Mazurach „A dąb rośnie” (Warszawa – Dąbrówno, 2002).