Pogranicze wschodnie i zachodnie

„...w tym zbiorze obok badawczych różnometodycznych narracji policentrycznych umieszczono także pojedyncze wypowiedzi, które wpisują się w perspektywę monocentryczną i autobiograficzną, chcąc zainicjować dyskusję na temat przyczyn i zasadności takich ujęć pogranicza w XXI wieku” (z Wprowadzenia).

Z treści książki:

Katarzyna Taborska, Anna Zielińska, Wprowadzenie

Cześć I. Historia i pamięć

Wojciech Chlebda, Pogranicze w kręgu pojęć związanych z pamięcią zbiorową

Małgorzata Czabańska-Rosada, Heiko Freiherr von und zu Massenbach, Die Wiedergewinnung der Erinnerung am Beispiel der Renovierung des historischen Friedhofs in Białokosz (Bialokosch)

Adam Czabański, Samobójstwo we Wrocławiu (Breslau) podczas II wojny światowej. Socjologiczna analiza zjawiska

Anna Żebrowska, Pamięć o przeszłości jako wartość i wyznacznik tożsamości

Tadeusz Lewaszkiewicz, Kontakty przedwojennych mieszkańców polsko-niemieckiego pogranicza jako sposób upamiętniania historii (na przykładzie niemieckiego Sonnenburga i polskiego Słońska w województwie lubuskim)

Część II. Dialog kultur i języków w perspektywie globalnej i lokalnej

Iwona Kabzińska, Zrozumieć Innego. Refleksje nad dialogiem międzyetnicznym/międzykulturowym (z odniesieniami do Wilna i Wileńszczyzny)

Alicja Nagórko, Językowa sekularyzacja po sąsiedzku - zjawiska globalne z bliska postrzegane

Magdalena Gawrońska-Garstka, Bogdan Walczak, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie - między kulturą polską a tradycją Wielkiego Księstwa Litewskiego

Paweł Popieliński, Identyfikacje narodowościowe a komunikacja interpersonalna na Górnym Śląsku z perspektywy socjologiczno-politologicznej

Alexander Tӧlle, Gestaltung der Uferzonen in den deutsch-polnischen Doppelstӓdten an Oder und Neiße

Justyna Kubik, Rola teatru amatorskiego w procesie integrowania wielokulturowej społeczności sublokalnej - na przykładzie Faski z Piotrówki

Część III. Tożsamość mniejszości narodowych, etnicznych, religijnych

Ewa Dzięgiel, Problemy badania identyfikacji narodowej i języka mniejszości polskiej na Ukrainie (wobec "pytań etnicznych" w powszechnych spisach ludności)

Katarzyna Czarnecka, Jak się mówi w Hajnówce - według hajnowian

Witold Kołbuk, Формирование  национального самосознания среди униатов над Бугом и Саном – различия и схдства

Piotr Jacek Krzyżanowski, Tatarzy w powojennej Polsce na pograniczu zachodnim

Część IV. Literatura na pograniczach

Koji Morita, Pogranicze wschodnie w wybranych tekstach Czesława Miłosza

Joanna Czaplińska, Pisanie pomiędzy kulturami - twórczość obcojęzyczna pisarek z Europy Środkowej

Ksymena Filipowicz-Tokarska, Kobieca narracja osiedleńcza na przykładzie powieści "Krajobraz z topolą" Ireny Dowgielewiczowej

Arkadiusz Kalin, Koncepcja ziem odzyskanych wobec idei pograniczy - na przykładzie pisarstwa Eugeniusza Paukszty

Krystyna Kossakowska-Jarosz, Tożsamość i identyfikacja na pograniczu etnicznym na podstawie powieści Henryka Gajewskiego "Górnośląskie obrachunki"

Gabriela Balcerzak, Respondent, czyli kreator

Część V. Bilingwizm i kontakty językowe

Barbara Jańczak, Trzecia przestrzeń, hybrydyzacja, blending? O polsko-niemieckim kontakcie językowym w obszarze przygranicznym

Anna Jorroch, Sobaka-Hund-pies. O trójjęzyczności staroobrzędowców na mazurach

Felicja Księżyk, Dialektalny wariant niemczyzny w Gościęcinie na Górnym Śląsku

Wojciech Włoskowicz, Przekład choronimów roszczeniowych. Przyczynek do toponomastyki translatorycznej