Antysemityzm. Historia i przyczyny

"Tym, którzy wystawiają Ci żydowskie zagrożenie, odpowiedz atakiem na kapitał jakiegokolwiek rodzaju, żydowski czy chrześcijański. Kapitał bez określników. Tym, którzy chcą, byś krzyczał «Precz z Izraelem!» , odpowiedz «Precz z kapitałem! Precz z własnością!» i nie posuwaj się dalej; nie pozwól, by odciągnęli cię z Twej drogi ludzie, którzy chcą impasu, co do niczego nie doprowadzi. Finanse, spekulacje, kapitał, własność, jednym słowem wszyscy Twoi wrogowie nie są Żydami; są uniwersalni, są chrześcijanami, muzułmanami, buddystami. Uważaj, by ich nie wspomóc i nie zaszkodzić sprawie, nieświadomie idąc za nimi. Wyśmieją cię, gdy będziesz im służyć jak głupiec, i skorzystają ze swego zwycięstwa, by bardziej Cię zniewolić. Do widzenia, mój drogi Jeanie. Jeśli masz jeszcze jakieś pytania, nie wahaj się. Wieczorem będę miał czas, by Ci odpowiedzieć”. Anti-Semitism and Revolution, 1899.
Książka ta wywraca ideologiczne podstawy zarówno antysemityzmu, jak żydowskiej literatury apologetycznej. Wychodzi od faktów i dogłębnych badań stosunków społeczności żydowskich z ich otoczeniem społecznym. Stanowi odpowiedź na chaotyczny antysemityzm Drumonta i jego odzwierciedlenie – fantazyjne obrazy, które dla wielu Żydów są ich historią. Lazare zmarł w 1903, nie mógł więc ocenić rozwoju syjonizmu, którego był współtwórcą, ale i jednym z pierwszych krytyków.
Książki Lazare’a cytuje się na licznych internetowych stronach antysemickich i w wielu publikacjach tego rodzaju. Ich autor stworzył bowiem wielki przegląd historii antysemityzmu, co powszechnie uważa się za obwinianie samych Żydów.
Takie odczytanie jego dzieł jest jednak błędne. Cytowanie go przez antysemitów może zaskakiwać, gdy okaże się, iż ten dziennikarz zdobył sławę jako pierwszy obrońca kapitana Dreyfusa, pierwszy dreyfusista. Co więcej, Lazare był zapewne pierwszym francuskim Żydem i intelektualistą, który w pełni oddał się sprawie syjonizmu jako rozwiązania politycznego.
Oto komentarz Arona Rodrigue’a: „Bernard Lazare interesował komentatorów i historyków nie tylko ze względu na wkład w rewizję procesu Dreyfusa, ale także rolę pierwszego francuskiego Żyda, który przeszedł od niemal nienawistnego swej rasie poparcia całkowitej asymilacji do pełnej akceptacji sprawy syjonizmu. Jego zasłużona reputacja jako pierwszego dreyfusisty w sferze publicznej wzrosła jeszcze dzięki wyśmienitemu pióru Charles’a Péguy, który wyniósł Lazare’a do rangi żydowskiego proroka, wcielenia istoty żydowskiej «mistyki» i żydowskiej tradycji «proroczej»”.
Aron Rodrigue, Rearticulations of French Jewish Identities after the Dreyfus Affair, Jewish Social Studies, t. 2, nr 3