Historia medycyny jako przedmiot badań i nauczania w krakowskim środowisku uniwersyteckim w latach 1809-1914

Druga poÅ‚owa XIX stulecia to czas coraz wyraźniejszego wpÅ‚ywu myÅ›li pozytywistycznej na historiografiÄ™, w tym historiografiÄ™ medycznÄ…. Pozytywizm, tak bliski przyrodo-znawstwu, wydawaÅ‚ siÄ™ wrÄ™cz stworzony do badaÅ„ historycznych nad dziejami medycyny. ByÅ‚ zatem przede wszystkim źródÅ‚em rozważaÅ„ nad metodykÄ…, pojÄ™ciami i definicyjnym ujÄ™ciem badanych zjawisk, co z kolei otwieraÅ‚o drogÄ™ dla nowych dziedzin postÄ™powania naukowego. Tym samym dostarczaÅ‚ merytorycznych argumentów na potrzeby wyodrÄ™bnienia historii medycyny na zasadach autonomicznego przedmiotu, z wÅ‚asnym programem dydaktycznym i badawczym. NiewÄ…tpliwie taki wÅ‚aÅ›nie cel przyÅ›wiecaÅ‚ staraniom Józefa Oettingera, którego można uznać za pierwszego w peÅ‚ni Å›wiadomego swojego powoÅ‚ania wykÅ‚adowcÄ™ historii medycyny na Uniwersytecie JagielloÅ„skim. Należy też podkreÅ›lić, że znalazÅ‚ w swoich zamiarach wsparcie zarówno wielu profesorów krakowskiego wydziaÅ‚u lekarskiego, jak i wÅ‚adz uniwersytetu. O tym, że potrzebÄ™ utworzenia katedry widziano i dobrze rozumiano, zwÅ‚aszcza w pierwszych latach po Å›mierci Fryderyka Hechla, zaÅ›wiadczajÄ… parokrotne starania podejmowane w celu powoÅ‚ania wÅ‚aÅ›ciwego dla niej kierownika. Na przeszkodzie stawaÅ‚y najczęściej wzglÄ™dy majÄ…ce swe źródÅ‚o w politycznych uprzedzeniach Wiednia, którym później towarzyszyÅ‚y również wzglÄ™dy natury finansowej. Kiedy po kilkunastoletniej przerwie Oettinger uzyskaÅ‚ wreszcie zgodÄ™ na habilitacjÄ™, później zaÅ› na profesurÄ™ nadzwyczajnÄ… i mógÅ‚ wznowić wykÅ‚ady, o samodzielnej katedrze nie byÅ‚o już mowy.