Mity, modele, paradygmaty. Studium porównawcze nauk przyrodniczych i religii

Ian G. Barbour, w swojej klasycznej książce, podejmuje trzy zagadnienia, które pozwalają naświetlić specyfikę języka religii. Pierwsze z nich to zróżnicowanie funkcji języka. Nauki przyrodnicze i religia, mając odrębne zadania, posługują się właściwymi sobie językami i schematami rozumowania. Symbole religijne i ich przedstawienia w mitach służą do interpretacji ludzkiej historii i przeżyć, ustawiając je w odpowiedniej perspektywie. Drugie zagadnienie to rola modeli, zarówno w języku nauki, jak i religii. Trzecim obszarem analogii pomiędzy naukami przyrodniczymi a religią jest rola paradygmatów. Paradygmaty są wzorcowymi sposobami prowadzenia badań naukowych, zawierającymi zbiór przyjmowanych założeń, które stają się tradycją badawczą, dopóki nie zostaną zastąpione przez nowe, oparte na innych założeniach. Barbour dochodzi do wniosku, że zarówno język nauki, jak i religii dostarczają wiedzy o rzeczywistości opartej na doświadczeniu. Pod względem rozpoznania danych i kryteriów tego doświadczenia filozof religii może się wiele dowiedzieć poprzez przyglądnięcie się temu, jak funkcjonuje nauka.
Ian G. Barbour - zmarły w 2013 roku fizyk, teolog. Laureat nagrody Templetona (1999). Wykładowca Carleton Collage w Northfield. Był krzewicielem porozumienia na polu nauki i religii. Jego pierwsza książka Issues In Science And Religion opublikowana w 1965 roku ugruntowała jego pozycję interdyscyplinarnego naukowca.