Człowiek i świat w języku subkultur

Niniejsza książka jest drugą edycją rozprawy wydanej po raz pierwszy w 2005 r., w której przedmiotem refleksji badawczej były współcześnie funkcjonujące subkultury: subkultura środowiska przestępczego, żołnierskiej fali, kibiców piłkarskich, hip-hopu oraz studentów. Jest jednak wydaniem poszerzonym, włączyłam bowiem w jej obręb rozdział poświęcony subkulturze marynarskiej, będący syntetycznym opracowaniem mojej książki z 1994 r. zatytułowanej Gwara środowiskowa marynarzy na tle subkultury marynarskiej. Do poszerzenia wydania skłoniły mnie dwa powody. Pierwszy to życzliwe przyjęcie przez Czytelników monografii Człowiek i świat w języku subkultur, która – mimo trzykrotnego dodruku – całkowicie się wyprzedała. Drugi to niedostępność  monografii poświęconej subkulturze marynarskiej, choć jest ona polecana jako lektura w programach językoznawczych przedmiotów szkolnych i akademickich. Dzięki przychylności Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Szczecińskiego mogę Czytelnikom przedstawić w jednej edycji efekt moich długoletnich socjo- i etnolingwistycznych zainteresowań środowiskowymi odmianami polszczyzny.
                                                                                                  (ze wstępu)

Rozdział I

Subkultura – perspektywy badawcze

1. Kultura młodzieżowa

2. Kultura młodzieżowa a subkultura

3. Subkultura a folklor

4. Subkultura z perspektywy etnolingwistyki

Rozdział II

Socjolekt czy język subkultury?

1. Kulturowe funkcje języka

2. Socjolekty

3. Język subkultury

Rozdział III

Socjolekt przestępczy jako kanwa kulturowa współczesnych subkultur

1. „Rozkminianie” gwar tajemnych

2. Cechy socjolektu przestępczego

3. Grypsera, czyli subkultura przestępcza

4. Magia w subkulturze przestępczej

5. Tatuaż

Rozdział IV

Język w wojsku

1. Socjolekt żołnierski

2. Językowo-kulturowy fenomen fali żołnierskiej

3. Żołnierska twórczość

Rozdział V

Subkultura kibiców piłkarskich

1. Communitas

2. Struktura

3. Swoi–obcy

4. Wspólnota totemiczna

5. Komunikacja

Rozdział VI

Hip-hop – subkultura globalna

1. Formy twórczej aktywności

2. Wspólnota

3. Narkotyki jak kawa i piwo

4. Hip-hop – folklor wielkiego miasta

Rozdział VII

Subkultura studencka

1. Socjolekt studentów – fakt czy mit?

2. Słownictwo studentów

3. Obraz człowieka w slangu studentów

4. Czy istnieje subkultura studentów?

Rozdział VIII

Socjolekt marynarzy na tle subkultury marynarskiej

1. Funkcje gwary marynarskiej

2. Komunikowanie

3. Ekspresja i ekspresywność

4. Utajnianie

5. Magia i przesądy

6. Ludyczność

Zakończenie

Językowe sposoby porządkowania rzeczywistości

1. Konceptualizacja

2. Przestrzeń i czas

3. Świat widziany przez pryzmat metafory

4. Gry językowe

Bibliografia

Indeks omówionej leksyki

Summary