Koncepcja natury i łaski w teologii św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu

Czy propozycje budowy sprawiedliwego społeczeństwa, zgłoszone odpowiednio przez Rawlsa i MacIntyre’a, są trafne? Za każdą z nich stoją mocne tezy i ważne argumenty, dlatego intencją tej pracy jest ich wnikliwa prezentacja, pozwalającą poznać oba stanowiska, które zawierają inspirujące przemyślenia i bezspornie stanowią poważne wyzwanie intelektualne i moralne. Gdyby bowiem któreś z nich okazało się słusznym, to jego odrzucenie byłoby świadectwem umysłowych ograniczeń bądź karygodnych uprzedzeń. Z tej racji analizę obu stanowisk filozoficznych połączymy ściśle z próbą ich krytycznej oceny. Dopiero osiągnięcie obu tych celów pozwoli na sformułowanie ostatecznych wniosków.


Spis treści

Wstęp

Rozdział I
Liberalna koncepcja sprawiedliwości Johna Rawlsa
1. Sprawiedliwość jako bezstronność – Teoria sprawiedliwości
1.1. Krytyka utylitaryzmu i perfekcjonizmu
1.2. Istota teorii kontraktowej
1.2.1. Sytuacja początkowa
1.2.2. Uwarunkowania sprawiedliwości
1.2.3. Zasady sprawiedliwości
1.3. Koncepcja człowieka jako istoty autonomicznej
1.3.1. Autonomia człowieka w ujęciu Kanta
1.3.2. Autonomia człowieka w rozumieniu Rawlsa
1.4. Dobro
1.4.1. Wąska teoria dobra
1.4.2. Pełna teoria dobra
1.5. Zgodność słuszności i dobra
2. Reinterpretacja sprawiedliwości jako bezstronności – Liberalizm polityczny
2.1. Polityczna koncepcja osoby
2.2. Rozumny pluralizm
2.3. Częściowy konsens
2.4. Konstruktywizm polityczny
2.5. Rozum publiczny
3. Argumenty za koncepcją sprawiedliwości jako bezstronności
3.1. Argument z intuicji
3.2. Argument z umowy społecznej
3.3. Argumentacja kontraktowa a intuicyjna

Rozdział II
MacIntyre – ponowne odkrycie tradycji arystotelesowsko-tomistycznej jako remedium na współczesne spory o sprawiedliwość
1. Krytyka dziedzictwa oświecenia
1.1. Odrzucenie Arystotelesa
1.2. Emotywizm
1.3. Współczesny liberalizm jako przejaw emotywizmu – przykład sprawiedliwości
1.4. Oświecenie podważone – Nietzsche
2. Reinterpretacja Arystotelesa i nowe podejście do tomizmu jako alternatywa dla emotywistycznego indywidualizmu
2.1. Źródła nowej propozycji
2.1.1. Świat Homera
2.1.2. Arystotelesowskie rozumienie cnót
2.2. Reinterpretacja Arystotelesa
2.2.1. Praktyka
2.2.2. Koncepcja osobowości jako narracji
2.2.3. Pojęcie tradycji
2.3. Propozycja rozwiązania sporu o sprawiedliwy porządek społeczny
2.3.1. Wielość tradycji – sprawiedliwość i rozum praktyczny
2.3.2. Liberalizm jako tradycja
2.3.3. Relatywizm tradycji?
2.3.4. Czyja sprawiedliwość?
2.3.5. Jaka prawda?

Rozdział III
Próba oceny obydwu stanowisk
A. Krytyczne podejście do budowy sprawiedliwego porządku społecznego zaproponowanej przez Rawlsa
1. Pierwszeństwo słuszności przed dobrem?
1.1. Przypadek aborcji i niewolnictwa
1.2. Niejednoznaczność pierwszej zasady sprawiedliwości
1.3. Antywolnościowy charakter zasady zróżnicowania
2. Błędne ujęcie natury dobra
2.1. Podmiot wyboru
2.2. Przedmiot ludzkich pragnień
B. Ocena drogi do sprawiedliwego społeczeństwa wytyczonej przez MacIntyre’a
1. Czy można uznać, że spór między tradycjami został rozstrzygnięty?
2. Racjonalność czy autorytet?
3. Tomizm jako zwycięska tradycja?

Zakończenie
Bibliografia
The Way to a Just Society as Accounted by John Rawls and Alasdair MacIntyre. A Critical Analysis
Summary

Indeks osób