Wojna a społeczeństwo w Barbarzyńskiej Europie Zachodniej 450-900

Praca poświęcona została zagadnieniom wojskowości w organizmach politycznych na terenie Europy Zachodniej, powstawała w wyniku długich rozważań i konsultacji autora na ten temat. Efekt końcowy stanowi świetne studium dotyczące relacji między działalnością militarną ludzi o tożsamości „barbarzyńskiej”, a przemianami społecznymi, gospodarczymi i kulturowymi zachodzącymi między ok. 450 rokiem a końcem IX wieku, na terenie całej Europy Zachodniej. Autor odrzucił z przyczyn metodologicznych, klasyczny i dość staroświecki punkt widzenia na problematykę historyczno-wojskową, który zbyt często próbował przekładać współczesne pojęcia i sztywne podziały związane z organizacją wojska, rodzajami broni czy też odróżnianiem „wojskowych” od „ludności cywilnej”. Zamiast tego we wszystkich przypadkach podkreśla płynność zachodzących interakcji między żyjącymi społecznościami, a zjawiskami stosowania przemocy, zarówno tej na niewielką skalę jak i wojen toczonych między przeobrażającymi się ciągle organizmami politycznymi. Co więcej, rezygnuje ze stosowania metody retrogresywnej w większości przypadków, gdyż zbyt długi okres czasu między wydarzeniami lub procesami, a momentem powstania źródeł nie zbyt wielkie ryzyko nadinterpretacji. W samej pracy obalone zostały dodatkowo dwa dość długo funkcjonujące mity dotyczące wojskowości wczesnośredniowiecznej. Pierwszy z nich dotyczył rzekomej odmienności między sposobami walki stosowanymi przez Anglosasów na terenie Brytanii, a współczesnymi im społecznościami na terenie kontynentalnej Europy. Kolejny dotyczył rzekomego powstania systemu feudalnego w VIII wieku i jego konsekwencją dla rozwoju wojskowości, czyli wzrostu znaczenia konnicy na polu bitwy. Polemizując z oboma punktami widzenia, na podstawie bogatego i niezwykle wszechstronnego materiału źródłowego oraz bogatej literatury naukowej, Guy Halsall wyznacza zupełnie inny punkt zwrotny w przemianach wojskowości wczesnośredniowiecznej na obszarze Europy Zachodniej. Dzięki temu zabiegowi, polski czytelnik może zapoznać się z nowymi poglądami naukowymi na temat. Nie należy też zapominać o możliwym zastosowaniu pracy w samych studiach nad wojskowością powszechną odbywających się w licznych polskich ośrodkach akademickich, albowiem niniejsza praca stanowi również świetny materiał syntetyczny.