Kosmos jako gabinet luster. Psychomachia Witolda Gombrowicza

Dlatego nie zrzekając się możności uchwycenia po drodze aktu estetycznego żywcem, musimy traktować tutaj formę jako bóstwo pluralistyczne, mające wiele korzeni. Albo jako punkt, w którym krzyżuje się dużo linii przychodzących z różnych stron świata duszy i rozchodzących się ku różnym celom i bezcelom. Albo jako labirynt zwierciadeł…
Karol Irzykowski, Walka o treść

Na książkę składają się różnego typu analizy (stylistyczne, genologiczne, narratologiczne, intertekstualne, biografistyczne), mające dwojaką funkcję: ich celem jest ujawnienie i wyjaśnienie możliwie wielu niezwykłych, niekonwencjonalnych momentów w strukturze ostatniej powieści Witolda Gombrowicza oraz wykazanie, że Kosmos jest również, a może przede wszystkim, zadziwiającą opowieścią o „przygodzie”, którą jest „ja”.