Metronom. O jednostkowości poezji "nazbyt" rytmicznej

Książka Pawł Bukowca jest inspirującą próbą wypracowania spójnego dyskursu interpretacyjnego w sytuacji lektury trzech tak różnych realizacji poetyckich, jak cykl Uwagi śmierci niechybnej wszystkim pospolitej wierszem wyrażone (1766) Józefa Baki, poemat Bal w Operze (1946) Juliana Tuwima oraz wiersz Nic dwa razy (1957) Wisławy Szymborskiej. Miejscem poszukiwań niezbędnych argumentów staje się więc, co oczywiste, wersologia, chociaż w centrum zainteresowania autora od samego początku pozostaje fenomen interpretacji rozumiany w sposób hermeneutyczny. Interesuje go przede wszystkim niepowtarzalność utworu literackiego jawiąca się czytelnikowi w procesie lektury.

Metronom to książka prywatna, pisana z pasją, pomyślana jako otwarty projekt lektury, stanowiąca »ironiczny« modus narracji literaturoznawczej. Oryginalność ujęcia problemu, logika wywodu, dojrzałość koncepcji budzą mój nieskrywany podziw. Bukowiec ma pełną świadomość konstruowalności narracji literaturoznawczej i reprezentuje ten sposób myślenia o literaturze, a szerzej: kulturze i współczesnym świecie, który akcentuje »zdarzeniowość«. Nie sięga ani po istniejące teorie intertekstualności, ani po ustalenia komparatystów uczestniczących w dzisiejszej debacie poświęconej porównywaniu i (nie)porównywalności. Podąża własną drogą, proponując swoją koncepcję uniwersalistycznego myślenia. Zaprezentowane przez niego zestawienie trzech tekstów to nieoceniony przykład działania komparatystycznego, pokazującego, na czym polega (nie)porównywalność i  comparatisme quand même, a tym samym otwierającego nowe perspektywy badawcze.

Paweł Bukowiec – literaturoznawca, pracownik naukowy Katedry Kultury Literackiej Pogranicza Wydziału Polonistyki UJ, autor monografii Dwujęzyczne początki nowoczesnej literatury litewskiej: rzecz z pogranicza polonistyki (Kraków 2008), wydawca antologii Žemaičių Šlovė / Sława Żmudzinów: antologia dwujęzycznej poezji litewsko-polskiej z lat 1794–1830 (Kraków 2013).