Dziś Tadeusz Kantor! Metamorfozy śmierci, pamięci i obecności

Dziś Tadeusz Kantor! Metamorfozy śmierci, pamięci i obecności stanowi zbiór studiów wielu autorów z różnych stron świata, którzy postanowili po ponad dwudziestu latach od śmierci Tadeusza Kantora spojrzeć na jego sztukę w rozmaitych kontekstach. Swe miejsce znalazły tu wypowiedzi wspomnieniowe, głosy osób związanych z Kantorem, naukowe artykuły autorów od lat zajmujących się jego dziełem oraz teksty „debiutantów”, poznających teatr i różne prace krakowskiego artysty jako zjawisko już dziś historyczne. Wśród studiów są prace znanych historyków sztuki, teatrologów, a także twórców.

Powrotowi do Kantorowskiego dzieła służą różne nurty nowoczesnej historiografii, ceniącej indywidualną pamięć, kategorie współczesnej plastyki przekraczającej granice sztuk, a także najnowsze strategie badania inscenizacji jako autonomicznej wypowiedzi niemającej fundamentu w tekście. Wydaje się, że dzięki temu problematyka eschatologiczno-historyczna znamienna dla terytoriów Teatru Śmierci zyskuje swe nowe oblicze sztuki wyzwalającej myśl „tu i teraz”.

Przedstawioną tu książkę uważam za bardzo ważną część Archiwum Pamięci Tadeusza Kantora. Różnorodna stylistyka artykułów i zapisanych wypowiedzi, różne typy dyskursu naukowego to wartości tego tomu, które mogą być określone jako »jednoczesna wieloperspektywiczność« oglądu Kantora i jego dzieła.
Wszystkich autorów łączy idea naczelna: potrzeba opisu i interpretacji znaczących faktów przeszłości, które powodują »zatrzymanie zdarzeń«, będąc »energią wybuchającą poza fragmentami historycznego kontinuum obciążonego przeszłością«. Sformułowania te przywołują ważne idee Waltera Benjamina (pojawiające się w tomie), w tym jego ideę Jetz-Zeit. Stały się one – jak sądzę – logicznym podłożem całości tomu Dziś Tadeusz Kantor! Metamorfozy śmierci, pamięci i obecności”.

Tomem Dziś Tadeusz Kantor! Metamorfozy śmierci, pamięci i obecności pragniemy zainaugurować serię Katedry Teatru i Dramatu Wydziału Polonistyki UJ pod hasłem: Teatr/Konstelacje. To nie przypadek, że w centrum konstelacji pierwszy znalazł się krakowski twórca widziany jako artysta „martwy/ale żywy”. Mimo że przebywający we władzy Tej Pani – jak ją nazywał – śmierci, wciąż obecny.