Świadkowie historii? Średniowiecze w dziejopisarstwie Europy

Zbiór studiów Wojciecha Iwańczaka poświęcony jest „świadkom historii”. Pojęcie to ma – według autora – dwojakie znaczenie i znajduje odbicie w układzie książki. Część pierwsza analizuje różne średniowieczne źródła i próbuje ukazać specyfikę widzenia zjawisk przez ówczesnych autorów. Materiału dla dociekań dostarczyli tacy pisarze jak Jan Długosz, Eneasz Sylwiusz Piccolomini, kroniki czeskie czasów Luksemburgów ze znakomitą „Kroniką Zbrasławską” na czele, a także pierwsza „narodowa” rymowana kronika czeska tzw. Dalimila. W osobnym szkicu autor próbuje zakreślić granice wolności twórczej pisarzy w średniowieczu.

W części drugiej tomu zebrano studia nad historiografią mediewistyczną XIX i XX w., od czeskiego „ojca narodu” Franciszka Palackiego poczynając, poprzez twórczość Josefa Macka, Franciszka Grausa, a na zmarłych niedawno Stanisławie Russockim, Stanisławie Bylinie i Jerzym Kłoczowskim kończąc. To są ci „świadkowie historii” w drugim znaczeniu, Wojciech Iwańczak stara się ukazać widzenie świata średniowiecza poprzez życie i badania wybitnych uczonych ostatnich dwóch stuleci.

Wojciech Iwańczak jest aktualnie wykładowcą Akademii Ignatianum w Krakowie. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, tamże uzyskał habilitację, zaś doktorat i profesurę „belwederską” w Instytucie Historii PAN. Jest autorem ponad 350 prac, publikowanych w kilkunastu krajach ( kilka książek przetłumaczono w Niemczech i w Czechach ), członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członkiem honorowym Czeskiego Towarzystwa Historycznego, posiadaczem najwyższego czeskiego odznaczenia naukowego Medalu Franciszka Palackiego. Brał udział w konferencjach i wykładał m. in. w Australii, Republice Południowej Afryki, Brazylii, Puerto Rico, Nowej Zelandii, USA, Tasmanii, Chinach oraz w wielu krajach europejskich. W swych badaniach skupia się na dziejach Europy Środkowej późniejszego średniowiecza, a także na historii geografii i kartografii.

Spis treści

1. Małopolska w średniowiecznym dziejopisarstwie czeskim (2001)
2. Problematyka śląska w Historii czeskiej Eneasza Sylwiusza Piccolominiego (2009)
3. Tradycja i nowe zjawiska w Kronice zbrasławskiej (2015)
4. Postać Zygmunta Luksemburskiego w ujęciu Jana Długosza (2016)
5. Morawy w ujęciu Jana Długosza (2016)
6. Jana Długosza obraz miasta (2018)
7. Co tzw. Dalimil sądził o Polsce i jej mieszkańcach (2018)
8. Kilka uwag o wolności twórczej pisarzy w średniowieczu (2014)

Historiografia XIX–XXI w.

9. Kolonizacja niemiecka w Polsce – w poszukiwaniu prawdy historycznej (2000)
10. Książęta śląscy w syntezie Franciszka Palacký’ego (2007)
11. Między Europą i Azją. Sąsiedzi Polski w świetle mediewistyki XX w. (2008)
12. Jerzego Kłoczowskiego studia nad dziejami dominikanów (2008)
13. Echa śląskie w badaniach Josefa Macka (2010)
14. Przemyślidzi w polskiej historiografii XX w. (2011)
15. Franciszka Palacký’ego obraz Piastów (2015)
16. Badania Stanisława Russockiego nad zgromadzeniami Europy Środkowej w średniowieczu (2016)
17. František Graus (1921–1989) (2011)
18. Josef Macek (1922–1991) (2011)
19. Stanisław Bylina (1936–2017) (2018)