Spotkania. Roman Ingarden we wspomnieniach

 Niniejszy tom jest ważnym elementem obchodów pięćdziesiątej rocznicy śmierci Romana Ingardena, która przypada na 2020 r. Ten okres półwiecza zawiera w sobie wcześniejsze rocznice urodzin i śmierci, wyrażane okolicznościowymi konferencjami i książkowymi publikacjami. Być może nadszedł czas innego podejścia do Ingardena, nie przez elementy jego systemu, lecz przez elementy jego intelektualnego i emocjonalnego obrazu, jaki wyłania się z tych wspomnień. Być może, przez ożywienie postaci wybitnego polskiego humanisty, zostanie ożywiona również jego filozofia.

Filozof zostaje tu przedstawiony we wspomnieniach swoich studentów, którzy uczestniczyli w jego zajęciach akademickich w latach 1957-1963. Jest to jego drugi powrót do dydaktyki w okresie powojennym, przedzielony przymusowym urlopem i zakazem nauczania; pierwszym były lata 1945-1950. Nie miejsce tu na omówienie wizerunku Ingardena, jaki wyłania się z pamięci jego uczniów. To znajdzie czytelnik w dalszych częściach książki, również w samych wspomnieniach. Warto jednak podkreślić, że detale tego wizerunku studenci Ingardena noszą w umysłach i sercach. Okres ich studiów należał do ważnych, formotwórczych intelektualnie i emocjonalnie. Trudno tu rozgraniczać te sfery osobowości poddane wpływowi wielkiego nauczyciela i naukowca, jakim był Ingarden.

Książka składa się z dwóch wyraźnych części. Pierwsza to rozdziały wprowadzające, uszeregowane według kryterium wieku, a co za tym idzie o różnym stopniu nasycenia ideą ingardenizmu. Pierwszy rozdział – autorstwa Dominiki Czakon i Natalii Anny Michny – jest osobistą refleksją dotyczącą Ingardena z punktu widzenia najmłodszego pokolenia filozofów, dla których jego myśl straciła naukową świeżość i ożywa tylko okazjonalnie. Następnie rozdział Moniki Komanieckiej-Łyp przedstawia historię inwigilacji Ingardena przez Służbę Bezpieczeństwa, w związku z akcjami wymierzonymi w środowisko naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ostatni w tej części rozdział – autorstwa redaktora tomu – ma charakter biograficzny; Ingarden został tu przedstawiony jako nauczyciel gimnazjalny i akademicki. Drugą część książki stanowi wyjątkowy zbiór wspomnień dwóch wnuków, uczniów, przyjaciół i współpracowników Ingardena.