Walka bez przemocy na przykładzie oporu Palestyńczyków z Zac

W książce „Walka bez przemocy. Na przykładzie oporu Palestyńczyków z Zachodniego Brzegu Jordanu wobec polityki Izraela” podstawowym celem, który wyznaczyła sobie autorka, jest analiza walki bez przemocy podejmowanej przez Palestyńczyków mieszkających na Zachodnim Brzegu Jordanu. Walki bez przemocy – czyli rodzaju walki prowadzonej przez społeczność cywilną, u której podstaw leży nieposuwanie się do przemocy fizycznej, a nawet niewysuwanie groźby jej użycia. Taka forma walki przewiduje natomiast korzystanie z całego zestawu nacisków o charakterze politycznym, gospodarczym, społecznym oraz moralnym i psychologicznym.

Autorka podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego – mimo długoletniego doświadczenia i konsekwencji walki bez przemocy przeciw polityce Izraela – Palestyńczycy nie odnoszą nawet częściowego sukcesu, nie przybliżając zakończenia okupacji trwającej od 1967 roku. Formułuje hipotezę, że słabość oporu ma przesłanki wewnętrzne, to znaczy wynika ze słabości i fragmentaryzacji toczonej walki. Przedstawia podstawowe metody walki bez przemocy prowadzonej przez mieszkańców Zachodniego Brzegu. Zastanawia się, dlaczego Palestyńczycy – czynnie i bez przemocy sprzeciwiający się okupacji – nie stali się stroną w stosunkach międzynarodowych, dzięki czemu mogliby skutecznie wpływać na otoczenie. Poszukując źródeł współczesnego oporu mieszkańców regionu, szuka odpowiedzi na pytanie, dlaczego doświadczenie wcześniejszych działań, w tym zwłaszcza pierwszej intifady, nie jest przez nich wykorzystywane, a także dlaczego nie udało się powtórzyć charakteru, skuteczności oraz zasięgu działań podejmowanych na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku.

W polskiej literaturze naukowej kwestia Zachodniego Brzegu pojawia się najczęściej w kontekście konfliktu izraelsko-arabskiego lub akcji terrorystycznych podejmowanych przez Palestyńczyków. Biorąc to pod uwagę, uczynienie podstawowym polem badawczym walki bez przemocy na tym terenie ma walor nowości. Oprócz interpretacji i analizy zdarzeń autorka uznała za istotne, przedstawienie nowej narracji historycznej na ten temat. Ważną przyczyną wyboru tej tematyki był także fakt, że w publikacjach poświęconych walce bez przemocy stosunkowo mało miejsca zajmuje analiza przypadków oporu zakończonego fiaskiem. Casus Zachodniego Brzegu wydaje się szczególnie interesujący również ze względu na doświadczenia jego mieszka ńców z walką bez przemocy oraz na wybór tej formy walki z przyczyn pragmatycznych, a nie moralnych.