Przekładanie obrazu świata. Językowy obraz świata w przekładzie artystycznym

Książka jest propozycją dla tłumaczy tekstów artystycznych, ich badaczy, dydaktyków i studentów. Podpowiada spojrzenie na przekład tekstu artystycznego jako na rekonstrukcję zawartego w nim niestandardowego językowego obrazu świata, który wyłania się z obrazu standardowego, czyli z interpretacji świata powszechnej w danym języku i kulturze. Niestandardowy JOS jest jak wierzchołek góry lodowej, wznoszący się ponad zanurzonymi głębiej podstawami JOS standardowego. Metaforą dwóch gór lodowych autorka obrazuje przekładanie tekstu artystycznego, które jest rekonstrukcją takiego układu językowych obrazów świata. Pokazuje ogrom i proporcje uświadamianych i nieuświadamianych językowo-kulturowych treści rozumianych jako językowy obraz świata oraz zawiłości jego przekładania na wszystkich etapach – od wyboru strategii po konkretne decyzje. Ilustracją do rozważań są analizy dwóch wierszy Wisławy Szymborskiej – Rozmowy z kamieniem i Chmur – oraz ich angielskich przekładów, podparte badaniem językowego obrazu kamienia i chmury, a także ich odpowiedników w języku angielskim.

 

Spis treściWSTĘPRozdział 1.Językowy obraz świata - historia, ujęcia, podstawy kognitywne, zastosowania1.1. Językowy obraz świata - historia pojęcia1.2. Językowy obraz świata - terminologia i definicje1.3. Językowy obraz świata - sposoby rekonstrukcji1.4. Kognitywne podstawy językowego obrazu świata1.5. Językowy obraz świata - zastosowania Rozdział 2.Językowy obraz świata a teksty artystyczne i ich przekład 2.1. Językowy obraz świata a teksty artystyczne2.2. Językowy obraz świata a przekład2.3. Językowy obraz świata w proponowanym modelu przekładu Rozdział 3.Poetycki świat Wisławy Szymborskiej3.1. Wprowadzenie - językowy obraz świata w oryginałach i przekładach a wiersze Wisławy Szymborskiej3.2. „Miniatura wielkich problemów” opisana „z ironiczną precyzją” - charakterystyka poezji Wisławy Szymborskiej3.3. Okazać „wstrzemięźliwość”, czy „zakasować autora” - tłumacze o Wisławie Szymborskiej3.4. Świat w poezji Wisławy Szymborskiej Rozdział 4.Językowy obraz świata w przekładzie artystycznym: wiersz „Rozmowa z kamieniem” Wisławy Szymborskiej4.1. Wiersz „Rozmowa z kamieniem” a językowy obraz świata4.1.1. Leksem kamień i językowy obraz kamienia4.1.2. Leksem skała i językowy obraz skały4.1.3. Leksem głaz i językowy obraz głazu4.1.4. Niestandardowy JOS w wierszu „Rozmowa z kamieniem” - analiza i wnioski4.2. Angielskie przekłady „Rozmowy z kamieniem” - językowy obraz świata w przekładzie 4.2.1. Leksem stone i językowy obraz stone4.2.2. Leksem rock i językowy obraz rock4.2.3. Niestandardowy JOS w angielskich przekładach „Rozmowy z kamieniem”: Stanisław Barańczak i Clare Cavanagh, Joanna Trzeciak, przekłady studenckie  - analiza i wnioski4.2.4. Inne uwagi o przekładach Rozdział 5.Językowy obraz świata w przekładzie artystycznym: wiersz „Chmury” Wisławy Szymborskiej5.1. Wiersz „Chmury” a językowy obraz świata5.1.1. Leksem chmura i językowy obraz chmury5.1.2. Leksem obłok i językowy obraz obłoku5.1.3. Niestandardowy JOS w wierszu „Chmury” - analiza i wnioski5.2. Angielskie przekłady „Chmur” - językowy obraz świata w przekładzie5.2.1. Leksem cloud i językowy obraz cloud5.2.2. Niestandardowy JOS w angielskich przekładach „Chmur”: Stanisław Barańczak i Clare Cavanagh, Joanna Trzeciak, przekłady studenckie  - analiza i wnioski  Uwagi końcowe i wnioski: JOS a przekład - przekładanie świataBibliografia Indeks nazwisk