Inspiracje ewangeliczne w poezji pasyjnej XVII wieku

Przedmiotem analiz są modyfikacje tekstu kanonicznych Ewangelii w literaturze pasyjnej, dokonywane na różnych poziomach utworów, np. konstrukcji, narracji, faktografii, symboliki, metaforyki, stylu. Metodą interpretacji jest hermeneutyka, szczególnie hermeneutyka filozoficzna.

Barbara Skarga stworzyła termin częściowo zapożyczony z nauk przyrodniczych: „formacja intelektualna”. Pojęcie to oznaczało „światopogląd potoczny”, „całokształt form i istotnych treści myślenia w danym okresie”. Jego istotnym elementem jest paradygmat (zwłaszcza doktryna filozoficzna i teoria naukowa) – dopiero ich zespół tworzy określoną formację intelektualną. Termin formacja intelektualna okazuje się poręczny dla badań religijności „epoki przeciwieństw”.

Spis treści

Wstęp

Rozdział I. Symbole pasyjne

Transformacje symboli
Ścieżki przekształceń
Symbol krzyża
Prasa mistyczna i winna latorośl
Symbol nocy i ciemności
Symbol ogrodu
Symbolika Góry Oliwnej
Arma Christi
Symbol krwi
Symbol siódemki
Symbol łabędzia
Pasyjne symbole temporalne
Symbolika ciała

Rozdział II. Metafory

Jezus Słońce sprawiedliwości – chrystologiczna metaforyka luksoryczna
Ecce agnus Dei: Jezus jako baranek
Tyś jest wierny pelikan
Dziś Fenix drogi na stos drew srogi uprzejmie leci
Jezus jako Logos
Metaforyka żeglarska
Metaforyka krwi
Jezus jako ołtarz

Rozdział III. Typologia pasyjna

Jezus Chrystus – Nowy Adam
Izaak
Józef Egipski
Abel
Wąż miedziany – Nechusztan

Rozdział IV. Ścieżki i cele transformacji ewangelicznych

Amplifikacja
Redukcja
Inwersja
Syntetyzacja

Zakończenie

Bibliografia

Źródła
Opracowania

Indeks