Urbanistyka

Wielkie miasto decyduje o wszystkim: o pokoju, wojnie i pracy. Wielkie miasta są duchowymi kuźniami, w których wykuwają się losy świata.Rozwiązania przyjmowane w wielkich miastach dominują też na prowincji: to moda, styl, idee, technika. Dlatego kiedy poradzimy sobie z urbanistyką wielkiego miasta, ocalimy cały kraj.  W 1924 roku, zaledwie rok po publikacji głośnego „W stronę architektury” Le Corbusier postanawia napisać kolejną książkę, poświęconą tym razem mało znanej, dopiero kształtującej się dziedzinie – urbanistyce. Papież modernizmu pokłada w nowej nauce spore nadzieje, pisząc: Urbanistyka nie będzie już wkrótce jakimś tam odrzutem. Stanie się jedną z najbardziej palących i dyskutowanych kwestii. Do podjęcia działań zmusza opłakany stan współczesnych miast. Zbudowane setki lat temu osady są niefunkcjonalne: ciasne kręte uliczki uniemożliwiają swobodne poruszanie i dopływ świeżego powietrza. Rozwój miasta nie nadąża za błyskawicznym postępem przemysłowym i demograficznym. Plan Le Corbusiera zakłada kroki niezbędne do uzdrowienia metropolii – w  centrum staną wysokie kamienice willowe, ruch samochodowy zostanie rozładowany dzięki 3-poziomowemu systemowi dróg, na przedmieściach powstaną miasta-ogrody. W rezultacie każdy mieszkaniec zyska to czego potrzebuje: przestrzeń do pracy oraz wypoczynku – dostęp do wspólnego ogrodu warzywnego, sali do ćwiczeń oraz umieszczonego na  dachu każdego z bloków lotniska dla samolotów osobowych... Choć wizja Le Corbusiera często bywa odczytywana jako nazbyt śmiała utopia, to w latach 20. książkę czytali wszyscy, a wpływ zawartych w niej refleksji na współczesne myślenie o mieście jest nieoceniony. Wiele z tych idei stanowiło inspirację podczas powojennej odbudowy i rozbudowy wielu europejskich miast. Układ graficzny polskiego wydania odzwierciedla wierne kształt oryginalnego tekstu. Zachowane zostały wszystkie ilustracje, wykresy, szkice oraz wycinki prasowe uzupełniające spisane błyskotliwym językiem, bezkompromisowe analizy autora. Ukazująca się po 91 latach od francuskiej premiery, w literackim tłumaczeniu Tomasza Swobody „Urbanistyka” dostarcza czytelnikowi wiedzy niezbędnej dla zrozumienia teoretycznych źródeł otaczającej go przestrzeni miejskiej. „Urbanistyka” jest trzecią, po „W stronę architektury” (2012) i „Kiedy katedry były białe” (2013), książką autora wydaną przez Centrum Architektury. Tłum i zgiełk interesują nas, ponieważ jesteśmy istotami chętnie żyjącymi w grupie. Nowe miasto, gęstsze od dzisiejszych wielkich miast, przywróci nam fora, na których będziemy się ze sobą stykać; drzewa, kwiaty, rozpościerające się daleko trawniki i parterowe domy z ogródkami będą tworzyć widok miły naszym oczom. Co z tego, że ponad tymi wygodnymi elementami, za liśćmi drzew, wznoszą się wspaniałe sylwetki drapaczy chmur?

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz The Swiss Art Council Pro Helvetia Honorowym patronem serii Fundamenty jest Stowarzyszenie Architektów Polskich

---

 Le Corbusier (właściwie Charles-Édouard Jeanneret-Gris 1887-1965) uchodzi za najważniejszego architekta i urbanistę XX wieku - „papieża modernizmu”, który swoją charyzmą uwiódł całe pokolenia projektantów. Reprezentował pokolenie myślicieli przekonanych o tym, że architektura i wzornictwo nie nadążają za rewolucją techniczną i nie odpowiadają potrzebom nowoczesnego człowieka. Stworzył i spopularyzował dziesiątki pojęć i rozwiązań projektowych składających się na kanon nowoczesnej architektury takich jak „dom jako maszyna do mieszkania”.